da stuurm » 5 ott 2011, 20:26
Quare ego, Caesar, muneribus tuis omnibus comparo, multis antepono, quod licet nobis et in praeteritum de malis imperatoribus quotidie vindicari, et futuros sub exemplo praemonere, nullum locum, nullum esse tempus, quo funestorum principum manes a posterorum exsecrationibus conquiescant. Quo constantius, Patres Conscripti, et dolores nostros et gaudia proferamus: laetemur his, quibus fruimur; ingemiscamus illis, quae patiebamur. Simul utrumque faciendum est sub bono principe. Hoc secreta nostra, hoc sermones, hoc ipsae gratiarum actiones agant; meminerintque, sic maxime laudari incolumem imperatorem, si priores secus meriti reprehendantur. Nam quum de malo principe posteri tacent, manifestum est, eadem facere praesentem.
Perciò io, o Cesare, propongo con tutti i tuoi benefici, antepongo a molti, che ci è lecito vendicarci ogni giorno dei malvagi imperatori quanto al passato, e avvisare quelli che verranno secondo l’esempio, che non esiste luogo né tempo in cui le ombre dei principi funesti riposino dalle imprecazioni dei posteri. Quanto più fermamente, o Padri Coscritti, portiamo in pubblico i nostri dolori e gioie: rallegriamoci di questi beni di cui ci siamo compiaciuti, lamentiamoci di quei mali che abbiamo sofferto. Allo stesso tempo l’una e l’altra cosa è da farsi sotto un buon principe. Su questo i nostri segreti, su questo i discorsi, per questo si rendano proprio azioni di grazie; e ricordino, che soprattutto un principe si loda un principe sano, se si riprovino i predecessori che hanno meritato diversamente. Infatti quando posteri tacciono sul male del principe, è segno, che la stessa cosa faccia il presente.