testo latino:
Multi servi Romanis erant. Servi aut servorum filii aut captivi erant. Agros colebant et dominos adiuvabant in eorum ( loro ) nogotiis. Saepe servi Athenis veniebant: ii ( questi nom. ) a dominis ut ( come prep ) magistri liberorum adhibebantur. Saepe dominus servos magna clementia tractabat; at, si ( se ) culpam committebant; virgis a dominis caedebantur; si autem delictum committebant, viro quem offenderant ( che avevano offeso ) tradebantur et piniebantur. Interdum ( talvolta avv ) servi a dominis manumittebantur: servi manumissi liberti, domini patroni vocabantur; etiam si liberi erant, liberti suas ( loro acc ) operas patrono praestare debebant et patronis iungebantur reverentia et obsequio.
traduzione:
I romani avevano molti servi. I servi o erano figli di schiavi o prigionieri. Coltivavano i campi e aiutavano i padroni nei loro affari. Spesso i servi venivano da Atene: questi dai padroni erano usati come maestri dei figli. Spesso il padrone trattava gli schiavi con molta bontà, ma, se commettevano una colpa, erano colpiti con colpi dai padroni, se tuttavia commettevano un delitto, erano consegnati e puniti dall'uomo che avevano offeso. Talvolta i servi erano sfruttai dai padroni: i servi manomessi erano chiamati liberti, anche se erano liberi dovevano prestare al padrone i propri offici e erano uniti ai padroni da rispetto e ossequio.
CREDITI?