L'oppressione di ieri, la libertà di oggi
Quae perfecta sunt, ea omnia deorum voluntate, studio populi Romani, consilio et imperio et felicitate L. Sullae gesta esse intellego.
Sin autem arma sumpta sunt ut homines postremi pecuniis alienis locupletarentur et in fortunas uniuscuiusque impetum facerent, et id non modo re prohibere non licet, sed ne verbis quidem vituperare, tum vero in isto bello non recreatus neque restitutus, sed subactus oppressusque populus Romanus est. Verum longe aliter est; nihil horum est, iudices.
Non modo non laedetur causa nobilitatis, si istis hominibus resistetis, verum etiam ornabitur. Etenim qui haec vituperare volunt Chrysogonum tantum posse queruntur; qui laudare volunt, concessum ei non esse commemorant. Ac iam nihil est quod quisquam aut tam stultus aut tam improbus sit qui dicat: «Vellem quidem liceret; hoc dixissem». Dicas licet. «Hoc fecissem». Facias licet; nemo prohibet.
«Hoc decrevissem». Decerne, modo recte; omnes approbabunt. «Hoc iudicassem». Laudabunt omnes, si recte et ordine iudicaris. Dum necesse erat resque ipsa cogebat, unus omnia poterat; qui postea quam magistratus creavit legesque constituit, sua cuique procuratio auctoritasque est restituta.
Comprendo che tutte queste cose che sono state portate bene a compimento, sono state realizzate grazie alla volontà degli dèi, allo zelo del popolo romano, alla saggezza e al comando e alla buona sorte di L. Silla.
Se invece sono state prese le armi affinché gli uomini futuri si arricchissero con il denaro altrui e dare forza alle fortune di ciascuno, e non solo non è lecito proibire realmente ciò, ...(CONTINUA)
Le versioni del tuo libro senza doverle cercare?